Algı Manipülasyonu Hakkında
Bir laf vardır. Olay tek ama rivayet muhtelif olur. Algı yönetimini de bu şekilde açıklayabiliriz. Ortadaki mevcut olayın hangi bakış açısıyla sunularak, insanların o yönüyle bakmasını sağlamaya çalışmaya algı yönetimi deniliyor. İşin ilginci o ki her iki bakış açısının da kendi ikna edici açıklamaları olabiliyor. Hatta fasulyeden sebeplerle insanlar futbol takımı tutar gibi ayrıştırılabiliyor bu şekilde. Hatta aidiyet duygusu istismar edilerek, özellikle gençler ve kendini yönlendirecek daha faydalı bir seçenek aramayı düşünemeyen insanlar bir şekilde kutuplaştırılabiliyor.
Yine bir örnekten gitmek için fasulyeden sebepler dedik, çünkü örneği de fasulyeden vermeyi düşünmüştük. Geçmiş zamanda piyasada satılan mizah dergilerinden birinde bir karikatür vardı ve duvara yazı yazan gencin cümlesi şuydu:
"Kahrolsun kuru fasulyenin pilav üzerindeki faşist baskısı ve yerli işbirlikçisi aşçılar."
![]() |
Pilav üstü kuru fasulye |
Görselle de destekleyince, bu anlatımı bu şekilde ifade etmek ve bu yönde bir genel algı oluşturmak gayet mümkün. Ki gerçekten de yıllar boyunca bu esprili ifade ile aslında nasıl da gereksiz yere taraf olunduğu akıllarda kalmıştır. Çünkü geçmiş zamanın sağ-sol çatışması dönemlerindeki durumu hicveden bir cümledir bu.
Olayı kutuplaştırmak istersek hemen farklı bir bakış açısı ile, karşı duvara farklı bir slogan yazabiliriz:
"Kahrolsun kuru fasulyeyi kucağına oturtarak kötü emellerine alet eden pilav ve yerli işbirlikçisi aşçılar."
Olaylara tek pencereden bakmak yerine, farklı ve geniş pencerelerden bakanlar o fırçaları ellerine alıp duvara yazmaları için boya temin edenlerin oyununa gelmez. Düşünülmeli ki, o boyayı veren, oluşacak sonuçtan sağlayacağı faydayı elde etmek için bu slogana destek veriyor durumdadır.
![]() |
Kuru fasulye ve pilav |
Ortadaki gerçekliği inatla ve 'ifade özgürlüğü' ya da 'düşünce özgürlüğü' veya 'demokrasi' gibi genel kabul gören değerleri istismar edercesine tek taraflı olarak çarpıtmak, iyi niyetli sayılamayacak, olumsuz tutumlardır. Ve kabaca tarif etmek gerekirse, kendini yeterince geliştirebilmiş, bilinçli insanlar 'at gözlüklü' bakış açısı değil, geniş ufuklu bakış açısı ile her olayı olabildiğince çok yönüyle değerlendirir ve kötü amaçlı manipülasyonlara alet olmaktan korunurlar.
Ve mevcut duruma ya da olaya dair iyi niyetli tutum sergileyen örnek cümlelerin "et tırnaktan ayrılmaz" ya da "pilav kuru kardeştir" benzeri ifadeler olduğu yine iyi niyetli olan herkesçe tartışmasız kabul görür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder